Vriendenbrief nr. 39 (oktober 2024)

STICHTING VRIENDEN VAN HET GEERT GROOTE HUIS

‘VOER ALLE DINC DUNCT MI GOET DAT GHI GHEESTELIKE BLIDE SIJT. UWE GHEBREKE SULLEN U MISHAGHEN MER NIET BEANCTEN NOCH BEDRUCKEN’

PERIODIEKE INFORMATIE VAN EN VOOR VRIENDEN VAN HET GEERT GROOTE HUIS

Beste Vrienden,

Bij deze treft u weer de nieuwe Vriendenbrief aan. Zoals inmiddels traditie is geworden beginnen wij de brief met een gedicht van onze oud-secretaris en dito penningmeester Cees Leliveld. Het eeuwige dilemma tussen haast en onthaasten staat erin centraal.

TUSSEN HAAST EN SPOED

Welke nood doet de mensen derwaarts gaan?
Naar ’t groene dal, waar het wuivend koren rijpt?
We leiden hier helaas een kommervol bestaan,
Maat ’t is te doen zo lang je iemand hebt die jou begrijpt.

Soms is ons leven tot meer snelheid nopend
Spoed is betrouwbaar, haast doorgaans bedriegend.
Spoed doe je desnoods ook nog lopend,
Maar haast moet immers altijd vliegend.

Met spoed blijf je immer op het rechte pad
In haast is dat juist ongewis.
Als u mij vraagt: hoe weet jij dat?
Dan zeg ik: omdat het gewoon zo is!

Spoed geeft vreugde, haast altijd verdriet.
Je voelt het zelf wel aan je water!
Zeg dus nooit: Dat wist ik niet…
Lees dan dit gedicht: het staat er!

Cees Leliveld (mei 2024)

Stand van zaken

In onze vorige Vriendenbrief konden wij u meedelen dat het Geert Groote Huis financieel in het groen staat. Gelukkig is dat nog steeds zo. Het was al duidelijk dat de dalende bezoekcijfers in de coronaperiode inmiddels weer zijn omgezet in een opgaande lijn en het bezoekersaantal is nog altijd op niveau.

Mede door de inzet van de Vrienden blijven de cijfers in het groen. Ook het feit dat het Geert Groote Huis een erkend museum is met de mogelijkheid om de Museumjaarkaart te gebruiken, is een basis voor de positieve financiële huishouding. Tegelijk zult u ook hebben vernomen dat het kabinet BTW-verhogingen wil doorvoeren. Welk effect dat zal hebben op het bezoekersaantal is nu nog niet te zeggen.

Sinds het verschijnen van de vorige Vriendenbrief vonden de volgende activiteiten plaats

Op 28 september vond in en rond de Grote of Lebuïnuskerk een aan Erasmus gewijde manifestatie plaats. Die was opgezet als een voorstelling met muziek en theater. Op die manier werd de levensloop van Erasmus in beeld gebracht en is aandacht besteed aan de omstandigheden waarin hij opgroeide en zich ontwikkelde. In het voor deze voorstelling ter beschikking gestelde Geert Groote Huis werd een inleiding gegeven over de periode waarin Erasmus in Deventer verbleef. En uiteraard is er aandacht besteed aan de Moderne Devotie. Behalve in de Hanzestad deed (en doet) de voorstelling ook andere plaatsen aan, te weten Den Bosch (5 oktober), Bergen op Zoom (6 oktober), Utrecht (12 oktober), Gouda (19 en 26 oktober) en Rotterdam (28 oktober).

Verder is onlangs een nieuwe vertaling verschenen van Thomas a Kempis’ Navolging van Christus. Onder de titel “Thomas Kempis [zonder de tussenliggende letter a] De Imitatie van Christus” leverde auteur Frank de Roo een verbeterde vertaling met inleiding. De Roo vertaalde het vermaarde en invloedrijke boek direct uit het Latijn, met nieuwe inzichten en ontdekkingen. In de commentaren op het boek wordt nogal eens een citaat naar Vincent van Gogh aangehaald: “Dat boek is subliem, en hij die dat schreef moet wel een man naar Gods hart zijn geweest … “ De Roo heeft geprobeerd om de authentieke betekenis van het boek zo goed mogelijk terug te halen.

Lopende activiteiten

Expositie over ‘nepnieuws’
Op 1 juni was de opening van de tentoonstelling over nepnieuws. Die loopt nog t/m 30 november. Nepnieuws is van alle tijden. Ook in de tijd van Geert Groote werd er alom gebruikgemaakt van nepnieuws. Net als nu werden mensen geregeld ‘op het verkeerde been gezet’ door informatie te verdraaien. In onze tijd is ook deepfake een methode om nieuws te beïnvloeden. In de expositie is dan ook een deepfake-opstelling opgenomen en er is een digitaal spel dat de bezoeker kan spelen. Zo kan hij of zij zich bewust worden van het effect en de verspreiding van desinformatie en hoe dit ons begrip van de werkelijkheid kan beïnvloeden. Erg interessant en zeker de moeite waard voor een bezoek.

Op 5 en 19 oktober vindt om 14:00-15:30 vanuit het Geert Groote Huis een rondwandeling plaats langs de sporen van de Moderne Devotie in de binnenstad van Deventer. Dit is een van de gebruikelijke activiteiten van het Geert Groote Huis om het publiek bekend te maken met de nog altijd actuele betekenis van Geert Groote en de Moderne Devotie. De wandeling start bij het Geert Groote Huis op het Lamme van Dieseplein.

Zoals ook in de huis-aan-huisbladen is vermeld kan men zich daar aan de balie opgeven. De prijs is € 10,50 per persoon. Eigenaars van een Museumjaarkaart betalen slechts € 4,50. Er wordt vertrokken om 14:00 en na afloop is er gelegenheid om in het Geert Groote Huis uw kennis verder te verrijken en/of thee of koffie te nemen. Let op, het spreekt voor zich dat de wandeling voor de Vrienden gratis is!

Verder wordt al vooruit gekeken naar de activiteiten in 2025. Er word gewerkt aan de volgende expositie. Die zal in het voorjaar van start gaan, met als prikkelend thema Losbandigheid. Dit wordt uitgelicht tegen de achtergrond van de tijd van Geert Groote zelf, in het bijzonder in Deventer.

Verder, gewoonlijk volgt in oktober de jaarlijkse Geert Groote-dag. Helaas vindt die dit jaar geen doorgang.

En tenslotte, u weet dat het Geert Groote Huis in belangrijke mate op vrijwilligers steunt. Daar zijn er nooit teveel van. Opnieuw doen we een oproep. Geïnteresseerden kunnen zich melden via info@geertgrootehuis.nl

Zegt het voort onder vrienden en bekenden.

Vriendenbrief nr. 38 (mei 2024)

STICHTING VRIENDEN VAN HET GEERT GROOTE HUIS

‘VOER ALLE DINC DUNCT MI GOET DAT GHI GHEESTELIKE BLIDE SIJT. UWE GHEBREKE SULLEN U MISHAGHEN MER NIET BEANCTEN NOCH BEDRUCKEN’

PERIODIEKE INFORMATIE VAN EN VOOR VRIENDEN VAN HET GEERT GROOTE HUIS

Beste Vrienden,

Graag sturen wij u weer de nieuwe Vriendenbrief toe. In de brief die wij vlak voor de Kerst stuurden namen we een gedicht op van Cees Leliveld. Zoals u weet heeft hij in 2023 zijn taken als secretaris en penningmeester van de Vrienden neergelegd. Hij geniet zo dan ook des te meer van zijn vrije tijd, onder meer door het schrijven van gedichten. Maar wij zijn hem niet uit het oog verloren. Vandaar dat we ook ditmaal een gedicht van hem willen plaatsen, als voortzetting van een traditie. Het thema sluit aan bij het seizoen.

Van de fiets af gezien

Wat zou ik zijn zonder mijn stoere fiets?
Mijn gestaalde hartsvriendin –
door mij zo hartstochtelijk bereden!
Zonder haar vervaagt mijn leven tot een zinloos niets
ondanks de zadelpijn die ik zo dikwijls heb geleden.

In het Engels noemt men onze fiets een bike.
In het Frans moet men zo nodig op de vélo.
Maar, als ik mijn tweewieler met liefdevolle blik bekijk
krijg je die vreemdelingen zo van mij cadeau.

En dan vergeet ik nog het Fahrrad van de Oosterburen.
Ooit werden ons de fietsen door hen wreed ontrukt.
Een enkeling nam de bezetter in de luren
maar de meesten onzer is dat niet gelukt.

Door veld en beemd, door weer en wind,
de accu maximaal, de banden stevig opgepompt,
flits ik naar waar ik mijn bestemming vind
en volg het rijwielpad, waar nooit een eind aan komt.

Cees Leliveld, maart 2023

Maar nu over naar de actualiteit. Zoals ieder jaar is mei voor het bestuur van de Vrienden de maand om aandacht te schenken aan uw jaarlijkse bijdragen, die in diverse vormen tot ons komen. Wij zijn opnieuw in de gelegenheid om € 5.000 over te maken naar het Geert Groote Huis. Daarna dient de kas aangevuld te worden, vandaar dat wij weer met onze digitale hoed bij u langskomen.

Onze fiscale schenkers krijgen binnenkort (na verzending van deze brief) een betaalverzoek, onze Vrienden met automatische incasso zien hun jaarlijkse bankafschrijving verschijnen en de Vrienden die zelf betalen krijgen van ons eveneens een betaalverzoek.

Deze paragraaf ronden wij af met de positieve mededeling dat het Huis financieel in het groen staat. En zoals dat onlangs in de gezamenlijke vergadering van onze stichting met het Huis werd benadrukt is dat in het bijzonder te danken aan de bijdragen van de Vrienden, die van substantiële betekenis zijn! We blijven ons dan ook bij u aanbevelen. Temeer omdat er in het Geert Groote Huis dringend behoefte bestaat aan een betere geluidsinstallatie …

Voor een overzicht van de jaarrekening van 2023 verwijzen we naar de Nieuws-pagina. De nieuwe incasso zal medio mei plaatsvinden.

Sinds het verschijnen van de vorige Vriendenbrief vonden de volgende activiteiten plaats.

9 december zou de laatste dag zijn geweest van de expositie ‘Geert Groote en de Kloof’ die aandacht besteedde aan de huidige maatschappelijke tweedeling tussen arm en rijk. Omdat de expositie zoveel bezoekers trok werd besloten om deze te verlengen. De expositie werd op een geslaagde manier verweven met een tentoonstelling en een symposium over de humanist Nicolaas van Cusa (1401-1464). Deze expositie loopt nog door t/m 25 mei.

Dat deze exposities volop in de belangstelling stonden blijkt daaruit dat er buiten het gebruikelijke aantal bezoekers dat we ontvangen zo’n 2500 extra mensen op af kwamen. Interessant is ook dat er veel jongeren en VO-scholieren waren, ook van buiten Deventer. Dit werd bevorderd doordat de Moderne Devotie in het examen voor middelbare scholieren was opgenomen. Een bezoek aan de bakermat van de Moderne Devotie lag dan ook min of meer voor de hand. Menige scholier liep met een opdrachtenformulier door de binnenstad, op zoek naar de verschillende historische locaties, waar vervolgens binnen ook opdrachten uitgevoerd werden.

Een greep uit de deels ook verrassende reacties in ons gastenboek:
“Mooi ventje die geert! Helemaal mee eens! Hij is echt een daddy”
“Inspirerend. Reden tot nadenken.”
“Heel boeiend. De geschiedenis van Geert Grote. Ook heel eigentijds nog.”

Wat ook in 2023 van de grond kwam is de digitale presentatie van het Getijdenboek van Geert Groote uit de vijftiende eeuw. Het origineel van dit Middelnederlandse perkamenten handschrift bevindt zich in Deventer in de Atheneumbibliotheek. Het was mede aan de bijdragen van de Vrienden te danken dat de digitalisering van de maar liefst zeven getijdenboeken van Geert Groote gerealiseerd kon worden. Vanaf 1 december 2023 zijn ze nu zowel in de Athenaeumbibliotheek als in het Geert Groote Huis te raadplegen. In onze expositieruimte kan dat meteen bij binnenkomst in de presentatieruimte. Eén van de vrijwilligers maakte er een fraaie standaard voor.

Op 26 april j.l. was er een felicitatiemoment/ receptie voor Derk Jan de Weerd, penningmeester/ bestuurslid van de Stichting Realisatie Gedachtengoed Geert Groote (SRGGG) en van het Museum het Geert Groote Huis. Hij is namelijk op die dag benoemd tot lid in de Orde van Oranje-Nassau.

De volgende activiteiten staan op het programma.

1 juni opening van de nieuwe expositie over ‘nepnieuws’:
Het woord nepnieuws of fake news behoort inmiddels tot ons dagelijkse jargon. Nepnieuws zegt iets over onze tijd, maar is uiteraard van alle tijden. Alleen de naamgeving verschilt, echter al zolang als de mensheid bestaat speelt manipulatie in woord en beeld een grote rol. Ook Geert Groote werd geconfronteerd met leugens en het manipuleren van de werkelijkheid. Hoog tijd voor het Geert Groote Huis om onze bezoekers te informeren over verleden en heden van nepnieuws. En vooral ook te waarschuwen voor de gevolgen.

Deze tentoonstelling is nog in voorbereiding en zal naar verwachting tot 1 december lopen. Diverse fondsen hebben aan het financiële plaatje bijgedragen. Voor de vormgeving wordt samengewerkt met het Tijdlab Deventer en kunstenaarscollectief Front 404 uit Utrecht.

Verder wordt al vooruit gekeken naar de activiteiten in 2025. Daarover kunnen we verklappen dat vier historische locaties in Deventer centraal zullen staan, gekoppeld aan een expositie in het Geert Groote Huis. Er zal worden samengewerkt met de archeologische dienst van de gemeente Deventer en een stagiaire geesteswetenschappen van de Universiteit Utrecht. Ook op die manier willen we het gedachtegoed van Geert Groote en de Moderne Devotie levend houden.

Tenslotte, we hebben een groot aantal vrijwilligers die zich met bevlogenheid inzetten voor de ontvangst van bezoekers van het Geert Groote Huis. In het gastenboek wordt tekenend gesproken over: “[…] vriendelijke ontvangsten […]”. We zijn dan ook erg blij met al onze medewerkers. Maar, we hebben er eigenlijk nog meer nodig. Mocht u zich aangesproken voelen of kent u anderen die dit vrijwilligerswerk graag zouden willen doen, dan houden wij ons aanbevolen.

Vriendenbrief nr. 37 (december 2023)

STICHTING VRIENDEN VAN HET GEERT GROOTE HUIS

‘VOER ALLE DINC DUNCT MI GOET DAT GHI GHEESTELIKE BLIDE SIJT. UWE GHEBREKE SULLEN U MISHAGHEN MER NIET BEANCTEN NOCH BEDRUCKEN’

PERIODIEKE INFORMATIE VAN EN VOOR VRIENDEN VAN HET GEERT GROOTE HUIS

Beste Vrienden,

De donkere dagen van het jaar zijn weer een feit. Het is grauw en nevelig, de eerste sneeuw hebben we een tijdje terug al mogen zien. Maar, in diezelfde tijd van het jaar kunnen we geleidelijk ook zien dat de dagen weer gaan lengen. Licht in de duisternis.

U bent gewend om tegen de Kerst een Vriendenbrief van ons te ontvangen. Het spreekt voor zich dat we ons daar met vereende krachten weer voor hebben ingezet. Allereerst leest u een gedicht van onze penningmeester Cees Leliveld. Hij heeft dan wel als secretaris afscheid genomen, maar dat wil niet zeggen dat hij dan geen gedichten meer schrijft. Vandaar dat ook in deze ‘Kerstbrief’ een gedicht van hem is opgenomen. Vervolgens geven wij een overzicht van eerdere en komende activiteiten.

Wij wensen u veel leesplezier en in de geest van Geert Groote een goede Kerst en mooie feestdagen. Zeker in de huidige tijd waarin oorlog, geweld en tegenstelling aan de orde van de dag zijn, is het van belang om het gedachtengoed van Geert Groote voor ogen te blijven houden.

Ons Geert Groote Huis
hield ook dit jaar man- en vrouwmoedig stand.
Dankzij de vrijwilligers, bezoekers,
maar vooral door uw warme Vriendenband!

Hopelijk was 2023 ook voor u
een ware, goede Vriend
en waren er geen donkere wolken
aan uw horizon.
U heeft de glans van het geluk
dubbel en dwars verdiend!

Zeker als het afgelopen jaar
voor u wel ietsje beter kon.

Op de drempel van 2024
gaan onze beste wensen
naar u uit.
Voor het nieuwe jaar alvast
een goed begin
en voor het verstreken jaar
een feestelijk besluit!

Met een hartelijke, zeg maar Vriendengroet,
Cees Leliveld

Sinds het verschijnen van de vorige Vriendenbrief vonden de volgende activiteiten plaats.

14 oktober Museumnacht: in het kader van het tienjarig bestaan van het Geert Groote Huis was daar in samenwerking met klooster en bierbrouwerij Nieuw-Sion een bierproeverij georganiseerd. Het schrijversduo Joren Strijbos en Huig Bergsma trad op en de band ‘The Other Way Around’ zorgde voor de muzikale omlijsting. Het was een groot succes. Alle plekken voor de bierproeverij waren in een mum van tijd gereserveerd. En de muziek erbij maakte het bijzonder sfeervol.

21 oktober: laatste rondwandeling in 2023 langs sporen van de Moderne Devotie in de binnenstad van Deventer. Veel mensen hebben in het afgelopen jaar met ons meegewandeld. We zullen vanaf mei weer opnieuw wandelingen gaan aanbieden. Houd onze website in de gaten.

26 oktober: gastdame van het Geert Groote Huis Fokkelien von Meyenfeldt gaf een lezing over Geert Groote, als één van de Deventer Verhalen. Grootes egodocument Conclusa et Proposita (Besluiten en Voornemens) stond daarbij centraal. Het was een interessante avond met een mooie opkomst. We zijn allen weer veel wijzer geworden over Geert Groote.

9 december zou de laatste dag zijn geweest van de expositie ‘Geert Groote en de Kloof’ die aandacht besteedde aan de huidige maatschappelijke tweedeling tussen arm en rijk. De expositie trok de aandacht van veel bezoekers. Vandaar dat besloten is om deze te verlengen. Omdat begin 2024 ook aandacht zal worden besteed aan de humanist Nicolaas van Cusa, tijdgenoot van Geert Groote, is er voor gekozen om de bestaande expositie aan te passen en Nicolaas van Cusa bij wijze van spreken in te voegen in het bestaande concept. Hieronder volgt nadere informatie.

In 2024 staan de volgende activiteiten op het programma.

9-11 februari symposium ‘In de voetsporen van Cusanus’:
De vijftiende-eeuwse theoloog en humanist Nicolaas van Cues (Cusanus) was nauw verbonden met de Moderne Devotie. In Deventer stichtte hij de Bursa Cusana, een beurs en studiehuis voor scholieren van de Latijnse School. Cusanus zette zich in het bijzonder in voor de dialoog tussen religies en culturen.

De recente vertaling van zijn boek over ‘De wetende onwetendheid’ door Gert den Hartogh (2023) is aanleiding voor het Cusanus-evenement dat in februari in Deventer plaatsvindt. Dit evenement staat onder auspiciën van het Titus Brandsma Instituut in Nijmegen, bekend van haar expertise op het gebied van de Moderne Devotie. Uitgangspunt is het verbinden van groepen en culturen in de huidige tijd, met andere woorden het gesprek tussen mensen bevorderen.

Museum Geert Groote Huis is één van de samenwerkingspartners die aan het evenement deelnemen. De activiteiten vinden in Deventer op verschillende locaties plaats, waaronder het Etty Hillesum Centrum, de Broederenkerk en de Centrum Moskee. Het Geert Groote Huis is op 10 februari het startpunt voor een stadswandeling en voor de opening van een aan Cusanus gewijde expositie met balspel en lezingen, ingevoegd in de bestaande expositie over de kloof in de samenleving. Voor het programma en overige informatie zie http://www.geertgrootehuis.nl/agenda/geert-groote-cusanus-en-kloof/

Medio mei start van de nieuwe expositie over ‘nepnieuws’:
Het woord nepnieuws behoort inmiddels tot ons dagelijkse jargon. Nepnieuws zegt iets over onze tijd, maar is uiteraard van alle tijden. Alleen de naamgeving verschilt, echter al zolang als de mensheid bestaat speelt manipulatie in woord en beeld een grote rol. Ook Geert Groote werd geconfronteerd met leugens en het manipuleren van de werkelijkheid. Hoog tijd voor ons om in de geest van Geert Groote onze bezoekers te informeren over verleden en heden van nepnieuws. En vooral te waarschuwen voor de gevolgen.

Getijdenboeken Geert Groote
Verder brengen wij graag het volgende onder uw aandacht. Als Vrienden draagt u allemaal bij aan het ‘financiële plaatje’ van het Geert Groote Huis. Het spreekt voor zich dat we u daarvoor zeer erkentelijk zijn. Andersom mag u van ons verwachten dat we Geert Groote en de Moderne Devotie telkens weer op een inspirerende wijze onder de aandacht brengen. In dat kader heeft Museum Geert Groote Huis een bijdrage geleverd aan een permanente en interactieve presentatie van de zeven Getijdenboeken van Geert Groote die worden bewaard in de vermaarde Athenaeumbibliotheek in Deventer. Door een samenwerkingsproject met de Athenaeumbibliotheek zijn de boeken nu vanaf 1 december 2023 behalve in de Athenaeumbibliotheek ook in het Geert Groote Huis digitaal te bekijken. Daardoor heeft u de gelegenheid om de werken van Geert Groote ook zelf in te zien.

Door de getijden ofwel dagelijkse gebeden van het Latijn in de volkstaal te vertalen bood Geert Groote ook aan de ‘leek’ de gelegenheid om deze gebeden te lezen. Tot die tijd bleef dat in hoofdzaak beperkt tot de in het Latijn onderrichte geestelijken. Een daad van ‘democratisering’ dus, om zo zelfstandig te kunnen denken en keuzes te maken.

Tenslotte, in de vorige Vriendenbrief kwam de wisseling van de wacht in het bestuur van de Vrienden aan de orde. In het verlengde daarvan gelden enkele nieuwe mailadressen voor de secretaris en de voorzitter:
Voorzitter Inge Sipman voorzitter@vriendengeertgrootehuis.nl
Secretaris Joost van Hest secretariaat@vriendengeertgrootehuis.nl

Vriendenbrief nr. 36 (oktober 2023)

‘VOER ALLE DINC DUNCT MI GOET DAT GHI GHEESTELIKE BLIDE SIJT.
UWE GHEBREKE SULLEN U MISHAGHEN MER NIET BEANCTEN NOCH BEDRUCKEN’

PERIODIEKE INFORMATIE VAN EN VOOR VRIENDEN VAN HET GEERT GROOTE HUIS

Beste Vrienden,

Deze keer een Vriendenbrief in twee gedeelten. Namelijk een afscheidsdeel van de vertrekkende secretaris (die nog wel enige tijd penningmeester blijft) en een deel van de nieuwe secretaris die het inhoudelijke deel van deze Brief voor zijn rekening zal nemen.

Dus ja, ik moet tot mijn spijt afscheid van u nemen als secretaris. Ik heb de Vriendenbrieven en andere secretariële werkzaamheden met liefde gedaan maar de jaren gaan tellen en ik moet het wat rustiger aan gaan doen. Daarom hebben wij Joost van Hest benaderd met de vraag of hij onze nieuwe secretaris wilde worden. En daar heeft hij in toegestemd.

Ik kan nu met een gerust hart afscheid van u nemen. Joost neemt het volgende, inhoudelijke deel voor zijn rekening, alsmede de volgende Vriendenbrieven, want die houden wij er in natuurlijk. Dank voor uw vaak jarenlange Vriendschap en u vindt in Joost een toegewijde secretaris.
Alle goeds voor u als Vrienden en een hartelijke groet van Cees Leliveld.

En opnieuw, beste Vrienden,

Welhaast letterlijk neem ik op deze manier als nieuwe secretaris het stokje over. Graag ben ik ingegaan op het verzoek van het bestuur om de opvolger te worden van Cees. Het spreekt voor zich dat ik er even over heb nagedacht. Het secretariële werk en het schrijven van de Nieuwsbrieven moeten immers gecombineerd worden met mijn dagelijkse werkzaamheden. Mijn conclusie was dat dit moet lukken.

Om een indruk te geven wie deze secretaris dan is, stel ik me bij deze even voor. In het dagelijkse leven ben ik werkzaam als zelfstandig kunsthistoricus. Ik studeerde in Nijmegen en ben daar in 1988 afgestudeerd. Na jaren in het volwassenenonderwijs en de monumentensector te hebben gewerkt, richt ik me nu vooral op mijn eigen specialisatieterrein: religieuze kunst uit de negentiende en twintigste eeuw. In opdracht van Museum Catharijneconvent in Utrecht breng ik het erfgoed in de Nederlandse kloosters in kaart. Dat komt dicht in de buurt van het gedachtegoed en de kloosterlijke leefwijze van Geert Groote. Vandaar dat ik me dan ook met hart en ziel voor de Vrienden wil inzetten.

In deze Vriendenbrief hebben wij als Stichting het volgende te melden.

Dat begint met een droevig bericht, want zoals u mogelijk al heeft vernomen is op 24 september j.l. Piet Tillema overleden. Als geen ander stond hij aan de basis van datgene wat is uitgegroeid tot het Geert Groote Huis. Overtuigd als hij was van de betekenis en actualiteit van Geert Groote, is het hem gelukt om dit centrum op de kaart van Deventer te zetten. Op 2 oktober was zijn uitvaartdienst in de doopsgezinde kerk in het Penninckshuis waarbij ook de Stichting Geert Groote Huis, de Stichting Realisatie Gedachtegoed Geert Groote en de Vrienden vertegenwoordigd waren.

Op 6 oktober was de vrijwilligersbijeenkomst van het Geert Groote Huis. Op die dag stonden alle vrijwilligers op een feestelijke bijeenkomst centraal. De bijeenkomst werd feestelijk omlijst door de jonge toonkunstenaar Maarten van Veen die de aanwezigen met zijn programma ‘Reisgenoot’ een muzikaal avontuur deed beleven. ‘Mensen verbinden met muziek’ stond daarbij centraal. Zo wilden we de vrijwilligers bedanken voor hun bevlogenheid en inzet gedurende de afgelopen tien jaar.

Sinds jaar en dag bent u gewend aan de jaarlijkse Geert Groote Dag. Het was de bedoeling dat die dit jaar op 8 oktober zou plaatsvinden, met als thema ‘Kloven in de samenleving’. Hoewel tijdig met de voorbereidingen was begonnen en tal van gastsprekers waren uitgenodigd, bleek het toch niet mogelijk om dit najaar een spreker op het podium te krijgen. Daarom hebben we ervoor gekozen om de Geert Groote Dag door te schuiven naar 2024.

Wat wel nog op het programma staat is de deelname aan de Museumnacht van 14 oktober (11:00-22:00). In samenwerking met klooster en bierbrouwerij Nieuw-Sion vindt in het Geert Groote Huis een bierproeverij plaats. Een aardige kwinkslag naar Geert Groote, want in zijn tijd werd nogal eens bier gedronken omdat het drinkwater vaak vervuild was. De bierproeverij wordt muzikaal omlijst door band ‘The Other Way Around’ en het schrijversduo Joren Strijbos en Huig Bergsma. Op deze manier geven we het tienjarig bestaan van het Geert Groote Huis toch nog een feestelijk tintje! Om mee te doen aan de bierproeverij (16:00-18:30) is het gewenst dat u zich om 15:45 meldt bij Museum Geert Groote Huis. Kom bijtijds want vol is vol.

Op 21 oktober (14:00-15:30) is de laatste rondwandeling in 2023 langs sporen van de Moderne Devotie in de binnenstad van Deventer. Het ontstaan, het functioneren en de uiteindelijke teloorgang van de huizen van het door Geert Groote op gang gebrachte ‘Gemeene Leven’ komen daarbij aan bod. Men kan zich opgeven bij het Geert Groote Huis aan het Lamme van Dieseplein, waar de wandeling zal beginnen. De prijs is € 10,50 p.p. Voor houders van de Museumjaarkaart geldt een prijs van € 2,25.

Op 26 oktober 2023 (20:00-22:00) geeft gastdame van het Geert Groote Huis Fokkelien von Meyenfeldt in het Geert Groote Huis een lezing over Geert Groote, als één van de Deventer Verhalen. Zij doet dat op basis van een in voorbereiding zijnde publicatie van haar hand. Geert Groote’s egodocument Conclusa et Proposita (Besluiten en Voornemens) staat daarbij centraal. Daarin spreekt Geert Groote zichzelf vermanend toe. De lezing zal een helder beeld geven over zijn standpunten. Toegang is gratis. U kunt een plek reserveren via marketing@geertgrootehuis.nl De deur is open vanaf 19:30.

De lopende tentoonstelling in het Geert Groote Huis duurt nog t/m 9 december 2023. Tot die datum heeft u de kans om de expositie ‘Geert Groote en de Kloof’ te bekijken. Op verrassende wijze wordt er inzicht gegeven in de huidige maatschappelijke tweedeling tussen arm en rijk. Precies dat onderwerp dat ook voor Geert Groote reden was om in actie te komen.

Voor 2024 en 2025 zijn nieuwe exposities in voorbereiding. We kunnen u alvast verklappen dat in samenwerking met de archeologische medewerkers van de gemeente Deventer wordt gewerkt aan een project om aan de hand van archeologische vondsten aandacht te besteden aan vier locaties die een rol speelden in het leven van Geert Groote.

Te verwachten kleine exposities gaan over de door Frank de Roo gemaakte nieuwe vertaling van het beroemde boek van Thomas a Kempis: de Imitatio Christi ofwel de Navolging van Christus. En in samenwerking met de gemeente Deventer en het Titus Brandsma Instituut in Nijmegen wordt gewerkt aan een expositie over Nicolaas van Kues – ook wel bekend als Cusanus (1401-1464) – een tijdgenoot van Thomas a Kempis, eveneens met vernieuwende ideeën.

Namens de Stichting Realisatie Gedachtegoed Geert Groote doen wij een oproep voor nieuwe vrijwilligers en een conservator voor het Geert Groote Huis. Informatie is te verkrijgen via https://www.geertgrootehuis.nl/word-vrijwilliger/. Het museum zal de komende maanden op Radio Oost ook spotjes uitzenden omwille van een grotere bekendheid van haar doelstellingen en werkzaamheden.

Deze Vriendenbrief begon met het afscheid van Cees Leliveld als secretaris van de Stichting Vrienden van het Geert Groote Huis. Maar tot 1 januari is hij daar nog wel als penningmeester actief. Daarna neemt hij afscheid van het penningmeesterschap. En dus zijn wij dringend op zoek naar iemand die die functie van Cees wil overnemen. Hebt u belangstelling voor deze functie of kent u iemand die dit goed zou kunnen, neem dan contact op met onze voorzitter Inge Sipman.
Doe dit via voorzitter@vriendengeertgrootehuis.nl

Vriendenbrief nr. 35a (mei 2023)

STICHTING VRIENDEN VAN HET GEERT GROOTE HUIS

‘’VOER ALLE DINC DUNCT MI GOET DAT GHI GHEESTELIKE BLIDE SIJT. UWE GHEBREKE SULLEN U MISHAGHEN MER NIET BEANCTEN OF BEDRUCKEN’’

PERIODIEKE INFORMATIE VAN EN VOOR VRIENDEN VAN HET GEERT GROOTE HUIS

Beste Vrienden,

Daar zijn we weer. Geheel onverwacht. Maar we moeten u snel iets meedelen. Onlangs ontving u onze Vriendenbrief nr. 35. In die Brief werd vermeld dat de opening van de expositie Geert Groote en de Kloof was verplaatst naar zondag 11 juni om 15.00 uur. En, dat er een speciale bijeenkomst voor de Vrienden zou zijn op dinsdag 13 juni, eveneens om 15.00 uur.

Ook werd aangekondigd dat Sander Schimmelpenninck op 11 juni een inleidende voordracht zou houden bij de opening van de expositie. Helaas laat Sander ons in de steek! Op de valreep deelde hij ons mee dat er TV opnames tussen zijn gekomen waar hij de voorkeur aan geeft. Dat betekent dat wij dus bakzeil moeten halen. Erg vervelend en ook teleurstellend. Maar: de mensen van het Huis blijven niet bij de pakken neerzitten!

Voor de opening heeft men nu ook een cultureel element ingebouwd. De ons bekende Johanneke ter Stege zal ons zingend en met muzikale ondersteuning meenemen in haar visie op ‘’Kloven’’ binnen onze samenleving. Johanneke zal in samenwerking met de twee kunstenaars die bij de expositie betrokken zijn de opening hiervan tot een feest maken!

Gelet op het bovenstaande zijn wij met het Huis overeengekomen dat onze Vrienden eveneens voor de feestelijke opening op 11 juni zullen worden uitgenodigd. Dus: de extra bijeenkomst voor de Vrienden op 13 juni komt hiermee te vervallen.

Wij hopen velen van u op zondag 11 juni te mogen begroeten. Na afloop biedt het Huis u graag een hapje en een drankje aan.

Wij zien u graag op zondag 11 juni! (uitnodiging volgt).

Stichting Vrienden van het Geert Groote Huis

Het bestuur

Vriendenbrief nr. 35 (mei 2023)

STICHTING VRIENDEN VAN HET GEERT GROOTE HUIS

‘’VOER ALLE DINC DUNCT MI GOET DAT GHI GHEESTELIKE BLIDE SIJT. UWE GHEBREKE SULLEN U MISHAGHEN MER NIET BEANCTEN OF BEDRUCKEN’’

PERIODIEKE INFORMATIE VAN EN VOOR VRIENDEN VAN HET GEERT GROOTE HUIS

De tijd gaat snel. Begin maart ontving u onze Vriendenbrief nr. 34 waarin wij u informeerden wat er, naar onze verwachting, in en om het Huis te doen stond. Maar de tijd gaat niet alleen snel, bij een nieuwe blik vooruit blijken er toch weer nieuwe vergezichten te zijn opgekomen. Hoewel: een belangrijk deel van de informatie in onze vorige Vriendenbrief is steeds nog actueel en het is wellicht nuttig nog eens een blik daarop te werpen. Brief nr. 34 staat nog prominent op onze website.

Maar, nu over naar de actualiteit. Zoals ieder jaar is mei voor ons ook de maand om aandacht te schenken aan uw jaarlijkse bijdragen die in diverse vormen tot ons komen. Wij gaan nu weer € 5.000 overmaken naar het Huis waar ze niet met smart maar wel heel dankbaar op zitten te wachten. Hierna is onze kas bijna leeg en daarom gaan wij weer met onze digitale hoed bij u langs voor uw gewaardeerde bijdrage.

Onze fiscale schenkers krijgen binnenkort (na verzending van deze Brief) een betaalverzoek, onze Vrienden met automatisch incasso zien hun jaarlijkse bankafschrijving verschijnen en de Vrienden die zelf betalen krijgen van ons eveneens een betaalverzoek.

Tot zover de financiële paragraaf! Maar er is méér dan geld, hoe essentieel dat ook is voor ons Geert Groote Huis. Wat is er zoal te doen binnenkort?

DATUM OPENING TENTOONSTELLING GEWIJZIGD!

In onze laatste Vriendenbrief vertelden wij u over de komende tentoonstelling: Geert Groote en de Kloof. De openingsdatum van deze tentoonstelling is gewijzigd. Deze vindt nu plaats op zondag 11 juni in de middag. Sander Schimmelpenninck houdt hierbij een voordracht. De speciale bijeenkomst voor onze Vrienden is ook verschoven en wel naar dinsdag 13 juni, eveneens in de middag. Het Geert Groote Huis stuurt op tijd de uitnodigingen en informeert u hoe u zich hiervoor kunt aanmelden.

HANZE EXPERIENCE IN DE MARIAKERK

U zult hierover wellicht al via andere bronnen van hebben vernomen maar toch willen wij u hierbij even attenderen op de Hanze Experience. Het is een kwartier durend schouwspel over de IJssel en het Middeleeuwse Deventer. In deze experience ontdekt u via beeldprojecties en muziek de destijds belangrijkste aspecten van de stad. Zo komen handelsrelaties, jaarmarkten, culturele bloei, maar ook religieuze aspecten van Middeleeuws Deventer aan de orde, waarin de figuur van Geert Groote een belangrijke plek inneemt. Wij raden het u aan om een bezoekje te brengen. Dat kan op woensdag en vrijdag van 13.00 uur tot 17.00 uur en op zaterdag van 11.00 uur tot 17.00 uur. De toegang is gratis.

Wij sluiten hiermee onze 35ste Vriendenbrief af maar niet zonder u een goede zomer te hebben gewenst. In het vroege najaar ontmoeten wij elkaar weer. Nog even voor de goede orde: de Vrienden die al hun bijdrage voor 2023 hebben voldaan worden daarvoor hartelijk bedankt en zij ontvangen natuurlijk geen betaalverzoek meer.

Met een eveneens hartelijke groet,
Stichting Vrienden van het Geert Groote Huis
Het bestuur
Inge Sipman
Mieke Viveen
Cees Leliveld

Vriendenbrief nr. 34 (maart 2023)

STICHTING VRIENDEN VAN HET GEERT GROOTE HUIS

‘’VOER ALLE DINC DUNCT MI GOET DAT GHI GHEESTELIKE BLIDE SIJT. UWE GHEBREKE SULLEN U MISHAGHEN MER NIET BEANCTEN OF BEDRUCKEN’’

PERIODIEKE INFORMATIE VAN EN VOOR VRIENDEN VAN HET GEERT GROOTE HUIS

Beste Vrienden,

In december namen wij afscheid van u met onze beste wensen voor een aangename jaarwisseling en een goede start in 2023. We zijn nu begin maart en willen graag met u een verkennende blik werpen op de activiteiten en aandachtspunten die ons dit jaar bezig houden. In de eerste plaats de activiteiten in en van het Geert Groote Huis. Naast de ‘’normale’’ agenda geven wij u een sneak preview op enkele specials dit jaar.

3 juni: de expositie Geert Groote en de kloof

Deze expositie wil ons laten zien hoe de maatschappelijke verschillen (kloven) in gelijke kansen, man-vrouw, inkomen, vermogen, kennis/onderwijs, gezondheid, zoals die in de middeleeuwen bestonden, zich verhouden tot de huidige maatschappelijke situatie. Op 3 juni wordt deze expositie geopend met een bijeenkomst waarbij niemand minder dan Sander Schimmelpenninck met een passende voordracht de openingshandeling zal verrichten.

Onze Vrienden hebben natuurlijk gratis toegang en krijgen ook voorrang bij de bestelling van toegangskaarten. Bovendien wordt hieromheen nog een speciale bijeenkomst voor onze Vrienden georganiseerd. Dat was vorig jaar ook het geval en dat was een groot succes. U wordt hierover tijdig door het Huis geïnformeerd.
N.B. Het officiële bericht van het Geert Groote Huis is opgenomen onder Nieuws.

De Geert Groote Dag

Op 8 oktober in de middag vindt de 13 e Geert Groote Dag plaats. De organisatie hiervan is al enkele jaren in handen van het Geert Groote Huis, waarbij op die dag steeds een aantrekkelijk en toepasselijk programma werd geboden. Deze 13 e Geert Groote Dag valt dit jaar samen met het tienjarig bestaan van het Huis zelf! Dus dat wordt een heel speciale dag kunnen we nu al aangeven!

Educatieproject

Het Geert Groote Huis ontwikkelt samen met een aantal andere culturele instellingen een educatief project. De bedoeling is dat leerlingen uit de bovenbouw VO een dagvullend programma rondom de Hanze en de Moderne Devotie kunnen doen in Deventer, beginnend bij de Hanze experience in de Mariakerk en uiteindelijk bij de diverse culturele instellingen.

Geert Groote Wandelingen

Dit is weliswaar geen nieuw fenomeen maar het kan voor u toch interessant zijn om eens zo’n wandeling mee te maken. U vindt ze op de agenda van het Geert Groote Huis, www.geertgrootehuis.nl.

En wat ons verder bezig houdt

Wij zonden u kortgeleden onze Jaarrekening over 2022. Wij zien hierin drie aandachtspunten:

  • Het grote belang van onze fiscale schenkers.
  • De ‘’vaste’’ bijdragen uit ons Vriendenbestand staan al enkele jaren onder druk.
  • Wij proberen onze kosten tot een uiterst minimum te beperken.

Fiscale schenkers:
Sinds vele jaren worden schenkingen aan Culturele ANBI’s (zoals wij) fiscaal gefaciliteerd. Dat houdt kort gezegd in dat u een contract met ons sluit voor 5 jaar met een minimale jaarlijkse schenking van € 100. Dit bedrag mag u rechtstreeks in mindering brengen op uw inkomen en dat niet alleen: ook nog à 125%.

Dat betekent dat bij een marginaal belastingtarief van zeg tegen de 50% de € 100 die u schenkt u maar € 37,50 in werkelijkheid kost. Zo’n contract moest vroeger via een gang naar de notaris, maar dat doen wij nu gewoon zelf. De Belastingdienst stelt ons hiervoor het formulier ter beschikking en wij regelen het verder met u.
Mocht u in de omstandigheid zijn om het Huis op deze wijze te kunnen steunen dan bent u uiteraard van harte welkom. Wij informeren u graag en vrijblijvend verder.

De ‘’vaste’’ bijdragen uit ons Vriendenbestand
We maken ons wel wat zorgen over de (lichte) terugloop in ons Vriendenbestand. Er komen nog wel steeds nieuwe Vrienden bij, maar een groter aantal Vrienden besluit toch om de relatie te beëindigen, vaak na een lange tijd (wij bestaan al sinds 2008). Verhuizing, overlijden, andere keuzes….Allemaal heel begrijpelijk en we nemen ook altijd hartelijk afscheid van onze Vrienden, maar ja….

Het Huis kan absoluut niet zonder onze jaarlijkse bijdrage van € 4.000 à € 5.000. En dat lukt nog wel maar we zien toch enige krimp in onze inkomsten. Daar komt bij dat wij de minimale bijdrage ad € 20 sinds 2008 niet hebben verhoogd! Dus, als wij u begin mei weer benaderen voor uw jaarlijkse bijdrage: wilt u dan nog eens extra aan ons denken?
Idee: niets werkt zo effectief als mond tot mond reclame. Misschien kent u iemand die wellicht ook Vriend zou willen worden? En kunt u hem of haar een tip geven? Via onze website en die van het Geert Groote Huis zelf kan men zich heel makkelijk aanmelden.

Onze kosten
Die bestaan uit bankkosten (die dit jaar helaas stijgen), een bescheiden beloning voor onze secretarieel medewerkster en minimale kosten voor het onderhoud van onze website. Minder kan niet. Wij hopen u hiermee weer te hebben ‘’bijgepraat’’ over wat het Huis en ons als Vrienden bezig houdt. Het Huis en wij kunnen u slechts een beperkte ‘’beloning’’ bieden voor uw Vriendschap en uw steun is dus voornamelijk ideëel van aard. Het Huis ontvangt geen exploitatiesubsidie en moet met eigen verdiensten proberen te overleven. En met uw steun als Vriend natuurlijk.

Het Geert Groote Huis heeft -ook als museum- zijn waarde in de afgelopen 10 jaar ruimschoots bewezen en is niet meer weg te denken in het kleine maar selecte gezelschap van de Deventer Musea. Wij nemen nu weer afscheid van u maar hopen u dit jaar natuurlijk in en rond het Huis te mogen ontmoeten. Met dank voor uw belangstelling en een hartelijke groet!

Stichting Vrienden van het Geert Groote Huis
Het bestuur
Inge Sipman
Mieke Viveen
Cees Leliveld

Geert Groote en de Kloof

Museum Geert Groote Huis organiseert ter gelegenheid van het Hanzejaar 2023 de expositie:

Geert Groote en de Kloof

Kansenongelijkheid in de samenleving van Hanze tot nu
3 juni 2023 – 2 december 2023

De bekende Deventenaar Geert Groote leefde in de tijd van de Hanze. Hij kwam, met zijn beweging ‘De Moderne Devotie’, op voor de mensen die niet meeprofiteerden van de welvaart die de Hanze bracht. Geert zette zich af tegen de hoogmoed en de hebzucht van de machthebbers, vooral die van de kerk. Hij hielp de arme burger -mede vanuit zijn eigen bezittingen- met onderdak, voedsel en gezondheidszorg. En met educatie, waardoor hij de burger mondiger maakte en hielp nieuwe kansen te creëren.

In deze expositie vertellen we over de kloven in de samenleving die er in de Hanzetijd bestonden en hoe die waren ontstaan: tussen arm en rijk, tussen macht en onmacht, tussen theoretisch en praktisch opgeleid, tussen gezond en minder gezond en tussen man en vrouw.

Daar zetten we onze tijd tegenover: welke kloven kennen we nu in onze maatschappij? Wat is hun oorsprong? Welke gevolgen hebben de kloven voor onze samenleving? Het oplossen van maatschappelijke problemen wordt door deze verdeeldheid steeds moeilijker. Politieke besluitvorming stagneert of blijft achterwege, met grote gevolgen voor het oplossen van crisissen zoals die ten aanzien van het milieu, de vluchtelingen, energie en pandemieën. Eigen belang prevaleert vaak boven algemeen belang. Hoe zullen dit soort kwesties zich verder ontwikkelen als we niets doen?

Bezoek de expositie en speel ons interactieve Klovenspel. Welke kloven ervaar je in jouw eigen leven? En hoe zou jij deze willen oplossen?

Kijk voor meer informatie op www.geertgrootehuis.nl

Museum Geert Groote Huis
Lamme van Dieseplein 4
7411 LX Deventer
0570 85 89 99

Tussenbericht februari 2023

STICHTING VRIENDEN VAN HET GEERT GROOTE HUIS
‘’VOER ALLE DINC DUNCT MI GOET DAT GHI GHEESTELIKE BLIDE SIJT. UWE GHEBREKE SULLEN U MISHAGHEN MER NIET BEANCTEN OF BEDRUCKEN’’

Beste Vrienden,

Hierbij presenteren wij onze Jaarrekening 2022.

Er zijn ten opzichte van 2021 geen echte bijzonderheden, anders dan dat de ontvangsten uit ons reguliere Vriendenbestand enigszins onder druk staan. Overigens om begrijpelijke redenen.
Mede daarom houden wij onze uitvoeringskosten tot een uiterst minimum beperkt.

Binnenkort verschijnt ook weer onze nieuwste Vriendenbrief (nr 34).
Wij zijn nu nog doende om voor u relevante informatie te verzamelen.
Daarom nemen wij nu weer even afscheid van u maar komen spoedig bij u terug.

Met een hartelijke groet!
STICHTING VRIENDEN VAN HET GEERT GROOTE HUIS
Het bestuur